Ναρκωτικά

http://www.pathfinder.gr/stories/4037655/

Δύο όμορφοι τρόποι να συζητήσουμε για την επιστήμη στην Α Γυμνασίου

Η αντίληψη και γνώση για την ιστορικότητα της επιστήμης και η κατανόηση της επιστημονικής μεθόδου δεν είναι απλά ένας γνωστικός στόχος, ότι δηλαδή τα παιδιά πρέπει να δηλώνουν πως στην επιστήμη θέτουμε και προσπαθούμε να απαντήσουμε ερευνητικά ερωτήματα κλπ...Αντίθετα, περιλαμβάνει την καλλιέργεια ένός πολύεπίπεδου πλέγματος γνωστικών και μεταγνωστικών δεξιοτήτων. Και ''φτωχά'' τα περιγράφω εδω. Επίσης, θεωρώ πως ο νους μας - ιδίως των παιδιών - μπορεί να διαισθάνεται και να θέτει θεμέλια για να κατανοήσει ολιστικά - έστω και αν πρέπει να ζυμωθεί αυτό μακροπρόθεσμα - ορισμένα πράγματα όπως τη φύση και την ιστορία της επιστήμης.

Έτσι, προτείνω την αξιοποίηση των παρακάτω προτάσεων ως αφετηρία ή και συμπλήρωμα, εννοώντας πως μόνες τους δεν αποτελούν ''διδασκαλία'' της επιστημονικής μεθόδου και της ιστορίας. Από την άλλη βέβαια, να σημειώσουμε πως ούτε η αφιέρωση 1-2 διδακτικών ωρών με συζήτηση ή παραδείγματα επιστημονικής μεθόδου και ιστορίας της επιστήμης είναι αρκετή. Αντιθέτως, πρέπει να καλλιεργείται σταδιακά μέσα από συζήτηση, εξερεύνηση με σχέση ισοτιμίας (και όχι υπό τη σκιά του αυθεντικού και ''αφέντη'' δάσκαλου), πειραματισμό, ερευνητικές εργασίες που προσομοιάζουν και εμπεριέχουν εν τέλει τον επιστημονικό τρόπο σκέψης.

1η πρόταση (ιστορία της επιστήμης):
Ανάγνωση του παραμυθιού προσχολικής ηλικίας ''Χρόνια Πολλά!'' Της Μαριανίνας Κριεζή, εκδόσεις Άμμος, με εικονογράφηση Μιχάλη Κουντούρη.

Επειδή οκαθένας προσλαμβάνει προσωπικά την τέχνη και μετουσιώνει με διαφορετικό τρόπο σε νέα σκέψη και σοφία, παραθέτω τις δικές μου σκέψεις εδώ (spoiler!).

2η πρόταση (επιστημονική μέθοδος):
Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται την εξής συσχέτιση: Αν αντιστοιχήσουμε την ακριβή (;) θέση των πουλιών στα καλώδια με τη θέση νοτών στο πεντάγραμμο η μουσική που προκύπτει ''έχει νόημα''.

 

Θέτω αυτό το παράδειγμα όχι μόνο γιατί θεωρώ σημαντικότατη την παρουσία της τέχνης σε κάθε ''γωνιά'' της διδασκαλίας αλλα και γιατί το συγκεκριμένο παράδειγμα μπορεί να θέσει τα θεμέλια της κατανόησης και της υιοθέτησης της επιστημονικής μεθόδου. Όχι τόσο δομημένα και διεκπαιρεωτικά (πολλά είναι τα διαθέσιμα παραδείγματα) αλλά διαισθητικά και ως αξία.

Πρώτο βήμα η υπόθεση. Αντιστοιχούν οι θέσεις των πουλιών σε νότες; Ή καλύτερα, παίρνουν τα πουλιά τις συγκεκριμένες θέσεις συνειδητά; Για να είναι η συσχέτιση θέσεων - νοτών ένα μη τυχαίο γεγονός ποιες προϋποθέσεις θα έπρεπε να ισχύουν; Ποια ''βήματα'';  Επίσης έχει διαφορά τα πουλιά να παίρνουν θέση συνειδητά επειδή απλά στην καθημερινότητά τους παίρνουν διάφορες θέσεις (μόνο στα καλώδια παίρνουν θέσεις; πάντα υπήρχαν καλώδια στην εξελικτική ιστορία των - ποιου είδους; - πτηνών;) από το να την παίρνουν επειδή έτσι εμείς θα αντιληφθούμε ένα μουσικό μοτίβο; Και τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ''μουσικό μοτίβο''; Αφενός τη δυτική μουσική ή κάποιο άλλο μουσικό σύστημα; Αφετέρου, ως πρόσληψη εννοούμε την υποκειμενική μας εμπειρία ή αντικειμενικά αντιληπτές μεταβολές του φυσικού περιβάλλοντος; Επίσης, έχω ακούσει καπου πως πολλές φορές το λελάηδισμα των πτηνών έχει μουσικότητα (ζωομουσικολογία). Λες να έχει σχέση; Λες τα πουλιά να είναι μουσικοί που προσπαθούν να επικοινωνήσουν; Με ποιον; Μεταξύ τους ή με άλλα είδη; Και οι θέσεις είναι απλά αναπαραστάσεις από ήχους. Ενώ οι ήχοι προκύπτουν αν εμείς εκτελέσουμε την παράξενη αυτή παρτιτούρα. Δηλαδή τα πουλιά χρησιμοποιούν παρόμοιο συμβολικό σύστημα για τις νότες; Και οι γραφικές παρτιτούρες του Ανέστη Λογοθέτη (και όχι μόνο); Ας μαζέψουμε τη σκέψη μας λίγο γιατί έχει αποκλίνει αρκετά... Είναι επιθυμητό οι μαθητές, όπως έκανα κι εγώ αυθόρμητα παραπάνω,  να ενεργοποιήσουν την υπάρχουσα αλλά συχνά λανθάνουσα διαίσθηση ή καλύτερα την ικανότητα-στρατηγική διαμόρφωσης ερωτήσεων με τις οποίες να προσπαθούν να αμφισβητήσουν-επικυρώσουν την αλήθεια του φαινομένου. Και να έχουν αυτοέλεγχο σε αυτή τη διαδικασία.

Οπότε:

Ερευνητική υπόθεση: Τα πουλιά παίρνουν θέσεις για να ''παίξουν'' μουσική.

Μεθοδολογία διερεύνησης της ορθότητας της υπόθεσης: Μελετώ διάφορες θέσεις πουλιών (ανεξάρτητη μεταβλητή) και αναζητώ μουσικά μοτίβα (εξαρτημένη μεταβλητή). 

Επικύρωση ή απόρριψη της ερευνητικής υπόθεσης.

Δε σχολιάσαμε βέβαια το πώς ο συγκεκριμένος εισηγητής ερμήνευσε τη συγκεκριμένη φωτογραφία. Πόση ακρίβεια είχε αυτή; Άραγε έψαξε κι άλλες περιπτώσεις; Άραγε αναρωτήθηκε όσα ειπώθηκαν πριν; 

Ανοίγει έτσι και η οπτική γωνία της ''διδασκαλίας'' αυτής στο πεδίο του ελέγχου και της γόνιμης κριτικής της επιστημονικής έρευνας και της επικοινωνίας στην επιστημονική κοινότητα. Οι έρευνες πρέπει να ελέγχονται και η επιστημονική έρευνα πρέπει να διέπεται από κανόνες δεοντολογίας. 

Από τα παραπάνω μπορεί να γίνει αντιληπτό πως οι πρώτες επαφές των μαθητών με την επιστημονική μέθοδο μπορούν να είναι πλήρεις σε θεματολογία και πλούσιες σε περιεχόμενο. Ο λόγος μπορεί να βασίζεται αρχικά στη διαίσθηση - αυτή διαθέτουν σίγουρα τα παιδιά οπότε ας την αξιοποιήσουμε - και στη συνέχεια να μετασχηματίζεται σε πιο δόκιμες διατυπώσεις. Τα παραδείγματα μπορεί να είναι απλά αλλά ειλικρινή όπως εδώ (εργασία μαθητών Γ Γυμνασίου στη Βαρβάκειο) αλλά προσωπικά είμαι και φίλος του ''όλου'' και θεωρώ χρήσιμη τη χρήση του ως αφετηρία, ή την απλή αναφορά σε αυτό, ή τη χρήση του ως μια υπόσχεση-προσδοκία στη σκέψη των παιδιών.

ΝΕΟ:

Ποιο πολύ γνωστό μοτίβο μουσικής αποδίδουν τα δεδομένα του CERN για το μποζόνιο Higgs όταν μετατραπούν σε ήχους;

3η πρόταση (πρότυπα-αξίες): Σε αυτό το άρθρο θίγεται το ζήτημα της σχετικής αναγκαιότητας της πληροφόρησης έναντι της κατανόησης και εν τέλει σοφίας.

4η πρόταση (για το σπίτι)

Τέλος, ένα σπουδαίο βιβλίο για την χειραφέτηση είναι ''Ο αδαής δάσκαλος'' του Jacques_Rancière 

Η εντροπία αυξάνεται

 

φτιαξτο μόνος σου τώρα! 

Ένα αξιόλογο βίντεο για να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει 2ος νόμος της θερμοδυναμικής///

Τα αγάλματα φορούν πέπλο (όξινη βροχή)

Λέμε και λέμε για την όξινη βροχή, λέμε και για τα μνημεία, ε ας θαυμάσουμε και λίγα γλυπτά!!
Το παρακάτω αφιέρωμα αναφέρεται σε θαυμάσια γλυπτά που έχουν πέπλο, λες και θέλουν να αποφύγουν την όξινη βροχή!

Ένας τρόπος που αξιοποίησα αυτο το κομμάτι ήταν να δείξω το άγαλμα και να προτρέψω τους μαθητές να περιγράψουν τι μπορεί να νοιώθει ή να σκέφτεται η ''κοπέλα''. Στη συνέχεια ρωτάω, πόσο ρόλο μπορεί να έπαιξαν οι λεπτομέρειες αυτού του αγάλματος στη γνώμη τους. Η τέχνη του γλύπτη μας δίνει αυτή τη δυνατότητα; Ναι, καταλήγουμε. Στη συνέχεια δείχνω τη δημοφιλή φωτογραφία των αλλοιωμένων αγαλμάτων και ρωτάω αν θα ήταν δυνατή όλη αυτή η απόλαυση της τέχνης, και τι χάνουμε εν τέλει.

Επίσης, να δώσουμε και λίγες πληροφορίες για την πιο δημοφιλή απορία των παιδιών, τι ισχύει για την όξινη βροχή στην Ελλάδα; Εδω έχει πολύ λίγα για την Αθήνα κι εδώ είναι ένα βιβλίο με μετρήσεις στη Θεσσαλονικη, παραθέτω το abstract και συνεχίζω την αναζήτηση:

Abstract This paper presents the pH and conductivity measurements for 90% of the precipitation events in Thessaloniki (Northern Greece) from October 1984 until April 1987.Large pH variations ranging from 4.20 to 8.35 were recorded. In 25 % of the cases the precipitation exhibited pH <5.0. In most cases the conductivity was between 10 and 20 μS.cm^‐1, although some precipitations with high conductivity were also observed.In order to explain the pH and conductivity data, a correlation with air mass trajectories was attempted.

Επίσης, μια θεωρία που συσχετίζει την όξινη βροχή 

με τη μαζική εξαφάνιση ειδών της Περμίου περιόδου εδώ

Ωραιότατα απλά πειραματάκια για την όξινη βροχή,

το βιολογικό καθαρισμό.την πετρελαιοκηλίδα και τα σύννεφαεδώ

Πώς να διδάξεις οικολογία σε 15'

Με τα δύο παρακάτω βίντεο θα ανταποκρινόμουν σε μια τέτοια πρόκληση. Το προτείνω και για τη διαχείριση φυσικών πόρων, αλλά γιατί όχι και για το listening στα αγγλικά, για το μάθημα της οικονομίας...να βάλω και την έκθεση;

Όσο για την περιβαλλοντική παιδεία, τι να πρωτοπροτείνω;

 Ερώτημα: Γιατί ο παραγωγός έχει ανάγκη να χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο μηχάνημα;

 Ερώτημα: Λύκε λύκε είσαι εδω; OI ΤΡΟΦΙΚΟΙ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ

Tags // έννοιες-συνιστώσες για διδακτική αξιοποίηση (και για τα δύο):
Ισορροπία, αλληλεπίδραση, τροφικοί καταρράκτες, τροφικά πλέγματα, βιοτικοί , αβιοτικοί παράγοντες , υδρολογικός κύκλος, διαχείριση φυσικών πόρων , διαχείρηση οικοσυστημάτων και προστασία , ανθρώπινη παρέμβαση (αρνητική - θετική πλευρά) , μοντέλο ανάπτυξης , καταναλωτισμός , αστικοποίηση , μέσα παραγωγής, προσφορά , ζήτηση , ηθική , ιστορία.

Τρόποι αξιοποίησης: συζήτηση, φύλλα εργασίας, βιωματική προσέγγιση, θεατρικό παιχνίδι... ... ...

Με αφορμή τους τροφικούς καταρράκτες, ένα ακόμη άρθρο που δείχνει το μεγαλείο της αλληλεπίδρασης των βιοτικών παραγόντων στο οικοσύστημα είναι και αυτό που αναφέρεται στη σχέση δάσους - λιμναίων ψαριών



Επίσης, συναφές με το πρώτο βίντεο (ζήτηση - προσφορά - φυσικοί πόροι) είναι το λεύκωμα - ντοκυμαντέρ - μανιφέστο ''HOME'', μέρος του οποίου σχολιάζει το πρότυπο διατροφής και ειδικότερα την υπερκατανάλωση κρέατος. ''Ο Αμαζόνιος μετατρέπεται σε κρέας...'' βλέπε περίπου στο 20ο ως περίπου 30ο λεπτό και απο το 48ο ως το 49'30''. (θα ανέβει κομμένο clip ελπίζω συντομα). Ολόκληρο είναι εδώ και σε κλιπ είναι εδώ

Τέλος μπορούμε να αγγίξουμε και το θέμα της παρέμβασης των ανθρώπων με σκοπό τη μεταβολή πληθυσμού ανώτερων καταναλωτών στο φυσικό περιβάλλον, με διερεύνηση δημοσιευμάτων όπως::

http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231300971#.UxiTiKxdRXQ.facebook (τα 50.000 βιζόν που απελευθερώθηκαν στην καστοριά)
και αυτό (πολύ κατατοπιστικό από την Ορνιθολογική)
http://www.ornithologiki.gr/page_cn.php?aID=43
αλλά και αυτό
http://www.tanea.gr/news/greece/article/5065732/kastoria-pyrobolhsan-kai-skotwsan-mia-arkoyda-kai-to-arkoydaki-ths/ (ευαισθησία;)
αντε κι αυτό
http://www.econews.gr/2013/12/17/rosia-lykoi-arkoudes-109553/ (η πραγματική αιτία;)

Καλο ταξίδι στη σχολική τάξη!

Κλασική Γενετική - Ζούδια εν δράσει!

Ενας τριυβριδισμός, διερεύνηση του τρόπου κληρονόμησης, επτά ζούδια από πλαστελίνη και άλλα ζούδια εν δράσει! Ενας διασκεδαστικός τρόπος για τη διδασκαλία της κλασικής γενετικής, με αφορμή και κατά παραλλαγή των ''Βαρελογουριών'' που εφάρμοσε η κα Καλόσακα Κ. Δεν είναι απλά εμπέδωση ασκήσεων αλλά άντληση πρωτογενών δεδομένων από παρατήρηση, οργάνωση και ανάλυση αυτών, έλεγχος υποθέσεων και φυσικά παρουσίαση και αλληλεπίδραση στην τάξη. Οι πρώτες εφαρμογές στο 1ο, 6ο, 10ο και 11ο ΓΕΛ Πάτρας στο τελος του 5ου κεφαλαίου Βιολογίας Γ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης ήταν επιτυχείς.

Φύλλο εργασίας με λύση και περαιτέρω ανάπτυξη (τετραϋβριδισμός) εδώ.

Εδώ επίσης θα δείτε και μια εξαιρετική και συγκροτημένη πρόταση από τη συνάδελφο Καλόσακα Αικ. του ΠΠΛΠ ΑΕΙ Πάτρας (σχ.έτος 2013-14) με στόχο την πολύπλευρη κατανοήση της Μενδελικής κληρονομικότητας: Ιδού τα Reebops ή αλλιώς Βαρελογούρια!

''Νευρομίμα'' (αναπαριστώντας τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου)

H ομάδα ''Neurominions'' με μαθητές και μαθήτριες του 1ου και 11ου ΓΕΛ Πάτρας συμμετείχε στην Εβδομάδα Ενημέρωσης για τον Εγκέφαλο (Brain Awareness Week) (πρόγραμμα) του σχολικού έτους 2013-14 στις 16 Μαρτίου 2014 στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών (αίθουσα Ι-4) με θέμα: 

''Νευρομίμα'' (αναπαριστώντας τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου).  

Ευχαριστούμε θερμά τις κ. Κωνσταντάκη Ξένια, μουσικό, και Κάσσαρη Σοφία, θεατρολόγο, για τις πολύτιμες συμβουλές τους κατά την ανάπτυξη της δράσης. 
 

 

ΤΟ ΣΚΕΠΤΙΚΟ - Η ΟΜΑΔΑ (also in ENGLISH)

ΒΙΝΤΕΟ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

ΟΙ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ

Α) Παιχνίδια δραματοποίησης
Β) Διάλεξη για τον εγκέφαλο

ΛΙΓΗ ΑΚΟΜΗ ΓΝΩΣΗ
(βιντεο με θέμα τα νευρικά δίκτυα και τη νευρική επικοινωνία)

ΜΟΥΣΙΚΗ

 Το μουσικό θέμα που συνόδευσε την παράστασή μας: 65daysofstatic - Radio protector.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΦΗΓΗΣΗΣ

ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

παρουσίαση from arlap

ΔΙΑΤΑΞΗ ΝΕΥΡΩΝΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΨΕΩΝ

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΟΜΑΔΙΚΗ ΠΡΟΒΑ 8-3-2014

Παιχνιδι αναπαράστασης διπλής έλικας

Οι μουσικές εφημερίδες (παιχνίδι ενδυνάμωσης της ομάδας)

Πρόβες - δοκιμές

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΜΑΔΙΚΗ ΠΡΟΒΑ 15-3-2014

Ζέσταμα

Παγωμένες εικόνες (παιχνίδι δημιουργικής έκφρασης και συνεργασίας) 

΄΄Όνειρο''

''Δέντρο''

''Ηλιοβασίλεμα''

''Φαντασία''

...και τώρα...πρόβα!

Κι αν αυτά σας φαίνονται σουρεαλιστικά, δείτε κι αυτό...

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Κι έτσι για το χαζολόγημα, αν και προσωπικά αντίθετος με τον μιλιταρισμό, παίρνω ιδέες για το πώς θα μπορούσε να αναπαρασταθεί η νευρική ώση σε κάποιο άλλο παιχνίδι: